O tym warto pamiętać.

1 październik;

-331 p.n.e. – Aleksander Macedoński rozgromił wojska władcy Persji

Dariusza III w bitwie pod Gaugamelą.

1808 – W Warszawie została powołana Szkoła Prawa Księstwa

Warszawskiego, w 1816 roku wcielona do Uniwersytetu Warszawskiego.

1817 – Na Uniwersytecie Wileńskim powołano tajne Towarzystwo

Filomatyczne.

1859 – W Warszawie ukazało się pierwsze wydanie Tygodnika

Ilustrowanego.

1874 – W Prusach wprowadzono świecką rejestrację stanu cywilnego.

1946 – Ogłoszono wyroki wobec przywódców III Rzeszy sądzonych przed

Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze.

1951 – Inauguracja pierwszego roku akademickiego na Wojskowej Akademii

Technicznej w Warszawie.

1979    Papież Jan Paweł II przybył ze swą pierwszą wizytą do USA.

1996 – Rozpoczęła działalność sieć telefonii komórkowej Plus.

1999 – Św. Edyta Stein została ogłoszona przez Jana Pawła II

patronką Europy.

2 października;

1795 – Rosja i Austria zawarły ugodę z Prusami w sprawie udziału tego

kraju w III rozbiorze Polski.

1835 – Wybuchła rewolucja teksańska, która zdecydowała o utracie

Teksasu przez Meksyk.

1845 – W Przemyślu założono Greckokatolickie Seminarium Duchowne.

1881 – W New Haven w amerykańskim stanie Connecticut założono Zakon

Rycerzy Kolumba, największą na świecie katolicką organizację świecką

o charakterze charytatywnym.

1939 – Skapitulował Hel, ostatnia twierdza kampanii wrześniowej.

1940 – Niemcy utworzyli getto warszawskie.

1970  -  Wystartował program TVP2.

1979 – Papież Jan Paweł II wygłosił przemówienie na forum ONZ w

Nowym Jorku.

2000 – Wystartował program TVP3.

3 października;

1762 – Katarzyna II Wielka została koronowana na cesarzową Rosji (22

września wg kal. Jull.)

1906 – SOS zostało przyjęte jako międzynarodowy sygnał ratunkowy.

1942 – Z poligonu w Peenemünde na wyspie Uznam wystrzelono pierwszą

rakietę V-2. Był to pierwszy ziemski obiekt, który przekroczył umowną

granicę kosmosu.

1944:  w nocy z 2 na 3 października podpisano honorowy akt o kapitulacji

powstania warszawskiego. Gen. Leopold Okulicki objął stanowisko

Komendanta Głównego Armii Krajowej.

1990 – Zjednoczenie Niemiec.

1996 – Wisława Szymborska otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie

literatury.

1997 – Wystartowała telewizja TVN.

4 października;

1189 – III wyprawa krzyżowa: wojska Saladyna pokonały chrześcijan w

bitwie pod Akką.

1582 –  Papież Grzegorz XIII wprowadził kalendarz gregoriański.

            Ostatni dzień (czwartek) obowiązywania w Rzeczypospolitej

kalendarza juliańskiego.

            Następny dzień (piątek) zgodnie z rachubą gregoriańską

nosił datę 15 października.

1795 – Prusacy zrabowali ze skarbca na Wawelu polskie insygnia

koronacyjne.

1824 – Meksyk proklamowano republiką.

1830 – Belgia oderwała się od Niderlandów.

1883 – W swój pierwszy kurs wyruszył pociąg Orient Express.

1900 – Otwarto Teatr Miejski we Lwowie.

1958 – Proklamowano V Republikę Francuską.

5 października;

1356 – Król Kazimierz III Wielki powołał Sąd Wyższy Prawa

Niemieckiego i Sąd Sześciu Miast (ten drugi jako ostateczną instancję

odwoławczą przy królu).

1665 – Założono uniwersytet w Kilonii.

1690 – W Rzymie została założona akademia literacka Arkadia.

1908   Bułgaria proklamowała niepodległość (od Turcji).

1910 – Portugalia została proklamowana republiką.

1938 – Z Eksperymentalnej Stacji Telewizyjnej w warszawskim wieżowcu

Prudential wyemitowano pierwszy w Polsce program telewizyjny, który był

oglądany na 4 odbiornikach.

1946 – Zakończył się 1. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes.

1983 – Lech Wałęsa został uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla.

6 X:

1788 – Marszałkowie Stanisław Małachowski i Kazimierz Nestor Sapieha

dokonali otwarcia Sejmu Czteroletniego.

1889:  Thomas Alva Edison przeprowadził w swym laboratorium w West Orange

w stanie New Jersey pierwszą projekcję filmu.

          W Paryżu otwarto kabaret Moulin Rouge.

1903 – Po raz pierwszy zebrał się Sąd Najwyższy Australii.

1904 – Powstała Politechnika Gdańska (jako Wyższa Szkoła Techniczna).

1946 – Powstała Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki.

2007 – Wystartowała telewizja informacyjna TVP Info.

2008 – Wystartowały kanały telewizyjne Polsat Café i Polsat Play.

7 X:

1812 – Inwazja Napoleona na Rosję: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie o

Uściług.

1879 – Uchwałą Rady Miasta zostało powołane Muzeum Narodowe w

Krakowie.

1882 – Jan Matejko przekazał powstającemu muzeum na Wawelu swój nowy

obraz pt. Hołd pruski.

1918 – Rada Regencyjna ogłosiła niepodległość Polski.

1944   W obozie Auschwitz-Birkenau wybuchł największy w jego historii

bunt, w czasie którego zginęło 451 więźniów.

1959 – Na terenie warszawskiego kościoła św. Augustyna doszło do tzw.

cudu na Nowolipkach(ukazywania się-przez ok 20 dni Matki Bożej).

1973 – W warszawskim kościele oo. jezuitów na Starym Mieście prymas

kardynał Stefan Wyszyński dokonał koronacji obrazu Matki Bożej

Łaskawej.

2001 – Rozpoczęła się interwencja wojsk NATO w Afganistanie.

8 października;

  451 – Rozpoczęła się pierwsza sesja obrad Soboru chalcedońskiego.

1414 – Zawarto polsko-krzyżacki rozejm pod Brodnicą

1873: urodził się: Jan Calabria, włoski duchowny katolicki, założyciel

Zgromadzenia Ubogich Sług Bożej Opatrzności, święty (zm. 1954)

1943  U wybrzeży Grenlandii zatonął po storpedowaniu przez niemiecki

okręt podwodny niszczyciel ORP Orkan; zginęło 178 członków załogi.

1958 – W klinice Karolinska Sjukhuset w Sztokholmie wszczepiono pierwszy

rozrusznik serca.

1976 – Oddano do użytku trasę Warszawa-Katowice (tzw. gierkówkę).

9 Października; 

1000 – Leif Eriksson dobił do brzegów Winlandii i jako pierwszy znany

Europejczyk postawił stopę na ziemi kanadyjskiej.

1238 – Rekonkwista: król Aragonii Jakub I wyzwolił Walencję spod

panowania arabskiego i założył Królestwo Walencji.

1610 – Wojna polsko-rosyjska: polskie chorągwie pod dowództwem hetmana

Stanisława Żółkiewski wkroczyły na Kreml moskiewski.

1633 – Uruchomiono Fontannę Neptuna w Gdańsku.

1683 – Król Jan III Sobieski pokonał Turków w II bitwie pod Parkanami.

1701 – Założono Yale University.

1975 – Radziecki naukowiec i dysydent Andriej Sacharow został laureatem

Pokojową Nagrodę Nobla.

1980 – Czesław Miłosz został laureatem literackiej Nagrody Nobla.

10 października;

1410 – Wielka wojna z zakonem krzyżackim: zwycięstwo wojsk polskich w

bitwie pod Koronowem(po Bitwie pod Grunwaldem) .

1776 – Maurycy Beniowski został obwołany przez tubylców królem

Madagaskaru.

1794 – Insurekcja kościuszkowska: klęska powstańców w bitwie pod

Maciejowicami w czasie której został ciężko ranny i wzięty do niewoli

Tadeusz Kościuszko.

1944    Józef Stalin i Winston Churchill zawarli na Kremlu poufną umowę

o przyszłym, ścisłym podziale stref wpływów i ich proporcji, m.in. w

Grecji i w Polsce.

1982 – Papież Jan Paweł II kanonizował w Rzymie Maksymiliana Marię

Kolbego.

1990 – Konferencja Episkopatu Polski reaktywowała Katolickie

Stowarzyszenie Młodzieży i Caritas Polska.

11 października;

1830 – W Warszawie odbył się pożegnalny koncert Fryderyka Chopina,

który w listopadzie opuścił Polskę na zawsze.

1919   Uroczyście otwarto Uniwersytet Wileński.

1962 – Papież Jan XXIII otworzył II sobór watykański.

1975   Zwodowano lotniskowiec o napędzie atomowym USS Dwight D.

Eisenhower.

1981 – Okręt podwodny USS Silversides przepłynął pod Biegunem

Północnym.

1998 – Jan Paweł II kanonizował Edytę Stein.

2009 – Papież Benedykt XVI kanonizował Zygmunta Szczęsnego

Felińskiego.

12 października;

1492 – Krzysztof Kolumb dopłynął do archipelagu Bahamów. Jest to

oficjalna data odkrycia Ameryki.

1844 – Wmurowano kamień węgielny pod budowę dworca Kraków Główny.

           13 X1847r uroczyście otwarto i uruchomiono połączenia

kolejowe.

1847 – Założono Zakład Budowy Telegrafów Siemens&Halske (obecnie

Siemens AG).

1887 – Założono japoński koncern Yamaha.

1901 – Wmurowano kamień węgielny pod budowę kościoła Najświętszego

Zbawiciela w Warszawie.

1919 – Założono Polski Komitet Olimpijski.

1919 – Założono japoński koncern Olympus.

1943 –Rozpoczęła się bitwa pod Lenino(trwała 2 dni). 1 Dywizja

Piechoty gen Berlinga dostała rozkaz ataku wraz z 42 i 290 Dywizją Armii

Czerwonej. Dywizja zaatakowała bez wsparcia sąsiadów

          stąd b.duże straty(510 zabitych prawie 2000 rannych i ok. 700

dostało się do niemieckiej niewoli). 12 października  było od 1950 do

lat 90. obchodzone jako Dzień Wojska Polskiego. 

1920   Zawarto rozejm w wojnie polsko-bolszewickiej.

1938 – Założono miasto Stalowa Wola(hutę zbudowano w ciągu 13

miesięcy).

1939 – Adolf Hitler podpisał dekret o utworzeniu Generalnego

Gubernatorstwa.

1990 – Sejm RP przyjął ustawę powołującą Straż Graniczną.

13 października; 

  54 – Neron został cesarzem rzymskim.

1307 – Z rozkazu króla Francji Filipa IV i papieża Klemensa V zajęto

cały majątek zakonu templariuszy oraz aresztowano większość rycerzy

zakonnych.

1805 – Otwarto Liceum Krzemienieckie.

1847 – Otwarto dworzec Kraków Główny i linię kolejową do Mysłowc

(zbudowany w 3 lata).

1884 – Ustanowiono południk zerowy w Greenwich.

1906 – Została założona Szkoła Główna w Warszawie (jako Prywatne

Kursy Handlowe Męskie Augusta Zielińskiego).

1917 – Miało miejsce ostatnie objawienie Matki Bożej w portugalskiej

Fátimie, podczas którego doszło do tzw. Cudu Słońca.

14 października;

1773 – Powstała Komisja Edukacji Narodowej.

1834 – Opatentowano maszynę do siania kukurydzy.

1878 – W angielskim Sheffield rozegrano pierwszy w historii mecz

piłkarski przy świetle elektrycznym z lamp łukowych.

1904 – Niemiecki astronom Paul Götz odkrył planetoidy (548) Kressida i

(547) Praxedis.

1905:     Założono hiszpański klub piłkarski Sevilla FC.

            Założono Międzynarodową Federację Lotniczą (FAI).

1907 – Początek kryzysu finansowego na nowojorskiej giełdzie papierów

wartościowych.

1942 – Powstała Ukraińska Powstańcza Armia odpowiedzialna za

"Ludobójstwo" żydów i polaków na tzw "Kresach".

1964: Dokonano oblotu amerykańskiego ciężkiego śmigłowca

transportowego Sikorsky CH-53E Super Stallion.

          Pastor Martin Luther King otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.

1992 – Naczelny archiwista państwowy Rosji Rudolf Pichoja przekazał

prezydentowi Lechowi Wałęsie kopie dokumentów dotyczących zbrodni

katyńskiej.

15 października;

1432 – Polska i Litwa zawarły Unię grodzieńską(Unię dwóch państw).

1817 – zmarł Tadeusz Kościuszko, polski generał, naczelnik insurekcji

1794 roku (ur. 1746)

1917   Papież Benedykt XV utworzył Papieski Instytut Wschodni.

1939 – Otwarto Port lotniczy Nowy Jork - La Guardia.

1941 – W Generalnym Gubernatorstwie wprowadzono karę śmierci dla

Żydów opuszczających teren getta i dla Polaków udzielających Żydom

schronie

1945 – Została założona Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku.

1978 – Marek Kotański założył w Głoskowie (powiat garwoliński)

pierwsze centrum Monaru.

1979   Centrum Zdrowia Dziecka przyjęło pierwszego pacjenta.

1993 – Rozpoczęto produkcję samochodu dostawczego Lublin (zakończona w

2007r).
Oprac. Zygmunt A